Zapisz sie
Logo
Instytut Wiedzy Psychologicznej
# 17 października 2025

Witaj Cotygodniowy darmowy brief z badaniami, raportami oraz najnowszymi technologiami w świecie psychiatrii i psychologii.

W dzisiejszej prasówce:
  • Kontrola woli vs emocje w pamięci długotrwałej
  • Obwód PVN a unikanie bólu w uzależnieniu od alkoholu
  • Nowe leki w depresji: osavampator i seltorexant
  • Ingroup bias a koszt pomocy
Pamięć i procesy

💡 Kontrola Woli nad Pamięcią Długotrwałą Silniejsza Niż Wpływ Emocji

Nowe badanie kwestionuje dominujący model, według którego emocje automatycznie gwarantują trwałe zapamiętanie informacji. Odkryto, że intencjonalna kontrola pamięci (świadoma decyzja o zapamiętaniu lub zapomnieniu) ma większy wpływ na formowanie wspomnień długotrwałych niż ładunek emocjonalny danego zdarzenia.

  • Mechanizm: Świadoma, poznawcza wola przeważa nad automatycznym wzmocnieniem emocjonalnym.
  • Implikacje dla PTSD: Sugeruje potrzebę interwencji terapeutycznych skupionych na wzmacnianiu kontroli poznawczej nad wspomnieniami, a nie tylko na desensytyzacji emocjonalnej.
  • Wniosek: Pamięć długotrwała to dynamiczny proces, w którym procesy wykonawcze odgrywają nadrzędną rolę.
Przeczytaj cały artykuł
Uzależnienia i neurobiologia

🔬 Uzależnienie od Alkoholu: Obwód Mózgowy Napędzany Unikaniem Bólu, Nie Przyjemnością

Badacze z Scripps Research zidentyfikowali jądro przykomorowe podwzgórza (PVN) jako kluczowy element obwodu mózgowego odpowiedzialnego za uzależnienie od alkoholu. W zaawansowanym stadium choroby motywacja przesuwa się z poszukiwania nagrody na negatywne wzmocnienie – użycie substancji w celu "wyłączenia" dyskomfortu (lęku, dysforii) wywołanego abstynencją.

  • Przesunięcie Motywacji: Od pozytywnego wzmocnienia (przyjemność) do negatywnego wzmocnienia (ulga w bólu).
  • Kluczowa Struktura: Aktywacja neuronów w PVN sygnalizuje pilną potrzebę przerwania negatywnego stanu.
  • Implikacje Kliniczne: Nowe cele farmakologiczne do rozbicia cyklu unikania bólu oraz konieczność budowania w terapii zdrowych strategii radzenia sobie z dyskomfortem.
Przeczytaj cały artykuł
Zdrowie psychiczne i farmakoterapia

💊 Nowe Leki w Depresji: Osavampator i Seltorexant z Pozytywnymi Danymi Klinicznymi

Pojawiły się obiecujące wyniki badań nad dwoma nowymi substancjami mającymi potencjał w leczeniu Dużych Zaburzeń Depresyjnych (MDD).

  • Osavampator (NBI-1065845): W badaniach Fazy 2 (badanie SAVITRI) wykazał statystycznie istotną i klinicznie znaczącą poprawę objawów depresji jako lek wspomagający (dodawany do standardowego antydepresantu). Działa jako modulator receptora AMPA, oferując nowy mechanizm działania.
  • Seltorexant: Badany jako leczenie wspomagające dla MDD z towarzyszącą bezsennością. Wykazał lepszy profil bezpieczeństwa i tolerancji (mniej sedacji, mniejszy przyrost masy ciała) w porównaniu do standardowej kwetiapiny, celując w receptory oreksynowe w mózgu.
Przeczytaj cały artykuł
Psychologia społeczna

👥 Ingroup Bias: Osobisty Koszt Hamuje Pomoc Członkom Grupy Obcej

Międzynarodowe badanie na temat uprzedzeń wobec grupy własnej (ingroup bias) ujawniło silną psychologiczną barierę przed zachowaniami prospołecznymi, gdy pomoc wiąże się z osobistym ryzykiem lub kosztem.

  • Bariera: Ludzie wykazują znaczną niechęć do ponoszenia osobistego ryzyka (np. zdrowotnego lub finansowego), aby pomóc osobom nienależącym do ich własnej grupy (grupa obca).
  • Motywacja: Przeważa instynkt ochrony własnego dobra i zasobów nad szeroko pojętym altruizmem.
  • Wniosek: Potwierdzono, że podziały społeczne i uprzedzenia są trudne do przezwyciężenia w sytuacjach kryzysowych, co ma znaczenie dla promowania solidarności ponad podziałami.
Przeczytaj cały artykuł
Tylko dla aktywnych subskrybentów

Archiwum prasówek

Starsze wydania są zarchiwizowane i dostępne w formie mailowej wyłącznie dla osób aktywnie otrzymujących prasówkę raz w tygodniu.

Na stronie masz podgląd tylko do najnowszej prasówki.

ZAPISZ SIĘ

Współpraca


Zapraszamy do współpracy. Opublikuj własny artykuł, case study albo wystąp w wywiadzie. Stawiamy na rzetelność, E-E-A-T i praktykę gabinetową.