Zapisz sie
Logo
Instytut Wiedzy Psychologicznej
# Wrzesień 12, 2025

Witaj Cotygodniowy darmowy brief z badaniami, raportami oraz najnowszymi technologiami w świecie psychiatrii i psychologii.

W dzisiejszej prasówce:
  • Telepsychologia w 2025
  • AI symulująca ludzkie zachowania
  • Neurotechnologie w psychologii – dane, zastosowania, etyka
  • Podnoszenie standardów badań psychologicznych
Psychologia

💻 Telepsychologia w 2025 – skuteczność, wyzwania i przyszłość

Telepsychologia zyskała status stałego elementu praktyki psychologicznej. Badania potwierdzają, że w leczeniu depresji i lęku jest tak samo skuteczna jak spotkania stacjonarne. Nowe technologie, takie jak analiza emocji w czasie rzeczywistym, zwiększają precyzję diagnozy, ale rodzą też pytania o prywatność i etykę.

  • Skuteczność – meta-analizy wskazują istotną redukcję depresji (SMD = −0.168); efekty porównywalne z terapią stacjonarną.
  • Praktyka – 89% psychologów w USA korzysta z telehealth, 67% stosuje model hybrydowy (APA 2024).
  • Nowe funkcje – rozpoznawanie emocji z głosu, mimiki i obrazu; systemy jak TheraSense wspierają terapeutów.
  • Wyzwania – ograniczone sygnały niewerbalne, bariery technologiczne, kwestie etyczne i bezpieczeństwa danych.
  • Przyszłość – adaptatywne interfejsy, multimodalne tablice emocji, standaryzacja norm i badania długofalowe.
📖 Przeczytaj nasz artykuł
Informatyka / Kognitywistyka

🧩 AI symulująca ludzkie zachowania pomaga badać poznanie

Zespół z Helmholtz Munich zaprezentował model Centaur, który na podstawie ponad 10 mln decyzji z 160 eksperymentów psychologicznych potrafi przewidywać ludzkie wybory, także w nowych zadaniach. Twórcy wskazują, że model łączy interpretowalność z mocą predykcyjną i może działać jak „wirtualne laboratorium” do testowania teorii poznawczych.

  • Zakres danych — Psych-101: >10 mln decyzji, ok. 60 tys. uczestników, 160 eksperymentów.
  • Możliwości — przewidywanie decyzji i czasu reakcji, uogólnianie na nowe konteksty.
  • Zastosowania — analiza klasycznych zadań, badania kliniczne (np. depresja, lęk).
  • Etyka — nacisk na transparentność; model ma być otwarty i możliwy do uruchomienia lokalnie.
  • Publikacja — praca opisana jako „foundation model” dla ludzkiego poznania (Nature, 2025).
📰 Czytaj cały artykuł
Neuropsychologia

🧠 Neurotechnologie w psychologii – dane, zastosowania, etyka

tDCS, TMS i neurofeedback wchodzą do praktyki klinicznej. Najmocniejsze dowody dotyczą depresji: domowa tDCS zwiększa odsetek remisji względem placebo, a efekty uboczne są zwykle łagodne. Pojawiają się także wyniki dla PTSD, ADHD i rehabilitacji poudarowej. Kluczowe pozostają standardy bezpieczeństwa i ochrona danych mózgowych.

  • Depresja – Nature Medicine 2024: remisja 22% (tDCS) vs 12% (sham); reakcja 42% vs 30%.
  • Meta-analiza – 29 badań, SMD = −0,37; lepsze wyniki przy ≥10 sesjach.
  • Objawy towarzyszące – anhedonia −34% vs −12% (8 tyg., DLPFC).
  • Inne zastosowania – PTSD: ~30% redukcji objawów (TMS); ADHD: ~25% poprawy (EEG NF).
  • Etyka – wrażliwe „neurodata”, wymagane jasne zgody i nadzór specjalistów.
📖 Przeczytaj nasz artykuł
Psychologia / Metodologia

📊 Podnoszenie standardów badań psychologicznych

Inicjatywa Society for the Improvement of Psychological Science (SIPS) oraz partnerów zwraca uwagę na potrzebę większej przejrzystości, replikowalności i otwartego dostępu w psychologii. Naukowcy postulują wdrażanie prerejestracji, otwartego udostępniania danych i kodu oraz lepsze standardy raportowania.

  • Replikowalność — problem niskiego odsetka potwierdzanych wyników w psychologii.
  • Preregistracja — planowanie i rejestrowanie hipotez oraz analiz przed badaniem.
  • Otwarte dane — udostępnianie surowych wyników i kodu do weryfikacji i ponownych analiz.
  • Standardy raportowania — wyższe wymagania czasopism co do transparentności metodologicznej.
  • Cel — zwiększenie wiarygodności i jakości badań psychologicznych na poziomie globalnym.
📰 Czytaj źródło

📌 Badanie tygodnia

tDCS i depresja: badanie w „Nature Medicine” (2024, n=437) pokazało, że domowa stymulacja prądem stałym zwiększała remisję do 22% vs 12% w grupie sham, a reakcję kliniczną do 42% vs 30%. Efekty uboczne były łagodne i krótkotrwałe.

💡 Ciekawostka

AI Centaur: model wytrenowany na ponad 10 mln decyzji z 160 eksperymentów potrafi przewidywać ludzkie wybory i czasy reakcji. Może stać się „wirtualnym laboratorium” dla kognitywistyki, testującym hipotezy o funkcjonowaniu poznawczym człowieka.

📰 Trendy

Telepsychologia: według APA (2024) aż 89% psychologów w USA korzysta z telehealth, a 67% stosuje model hybrydowy. Coraz częściej wprowadza się analizę emocji z głosu i mimiki w czasie rzeczywistym.

📖 Zapowiedź

Już wkrótce na portalu opublikujemy artykuł o otwartych danych i replikowalności w psychologii — dlaczego transparentność i prerejestracja stają się kluczowym standardem badań naukowych.

Tylko dla aktywnych subskrybentów

Archiwum prasówek

Starsze wydania są zarchiwizowane i dostępne w formie mailowej wyłącznie dla osób aktywnie otrzymujących prasówkę raz w tygodniu.

Na stronie masz podgląd tylko do najnowszej prasówki.

ZAPISZ SIĘ

Współpraca


Zapraszamy do współpracy. Opublikuj własny artykuł, case study albo wystąp w wywiadzie. Stawiamy na rzetelność, E-E-A-T i praktykę gabinetową.